چرا جهان مالایی؟
نوبسنده: دکتر محمودرضا اسفندیار
جهان مالایی به عنوان پر جمعیت‌ترین کانون مسلمانان جهان، جایگاه مهمی در جهان اسلام دارد و از این رو شناخت جوامع مسلمان این منطقه برای درک بهتر تحولات این جوامع و در نتیجه برنامه‌ریزی دقیق‌تر به منظور گسترش مناسبات و تعاملات اثرگذار با این منطقه از اهمیت بسزایی برخوردار است.
کشورها و جریان‌های مهم اسلامی در جهان اسلام، با توجه به ظرفیت عظیم سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و با جمعیت مسلمان قریب به ۳۰۰ میلیونیِ جهان مالایی، می‌کوشند در این منطقه جای پای خود را تثبیت کنند. بر این بنیاد، شماری از کشورهای خاورمیانه مانند عربستان و سازمانهای سلفی و وهابی در سه دهه گذشته، کوشش و سرمایه‌گذاری‌های فراوانی برای جذب مسلمانان این منطقه به اسلامِ وهابی و سلفی کرده اند. از سوی دیگر، به نظر می‌رسد جریان‌های اسلامی بومی در این منطقه در صددند تا نقش مؤثرتری در جهان اسلام ایفا کنند و از میراث اسلام مالایی به عنوان ظرفیتی در جهت تمدن‌سازی بهره ببرند. برای نمونه، می‌توان به کوشش‌های مهمترین حزب اسلامی اندونزی یعنی نهضت العلماء با جمعیت قریب به ۸۰ میلیون تن اشاره کرد که میکوشد با برجسته کردن مفهوم «اسلام نوسانتارا» ، اسلام سنتی را تقویت کند.
آنچه به اجمال گفته شد، از اهمیت جهان مالایی( به عنوان بخش مهمی از جنوب شرقی آسیا) حکایت دارد (نگاه کنید به موقعیت و اهمیت جهان مالایی) موجب شده است که قدرتهای مهم جهانی (بخصوص چین و آمریکا) توجه خود را به این منطقه افزون سازند و هر یک در پی نفوذ بیشتر در این منطقه باشند.
بر بنیاد آنچه گفته شد، شایسته است ایران نیز با توجه به ارتباطات گسترده فرهنگی که از گذشته با این منطقه داشته است، نقش مؤثرتری در این منطقه ایفا کند. نباید فراموش کنیم که این منطقه روزگاری تحت تأثیر فرهنگ و ادب ایرانی و زبان فارسی بوده است. شوربختانه در میدان رقابت به دلیل بی توجهی و انفعال ما، رقبای ترک و عرب همواره از ما پیش می افتند و سرمایه فرهنگی ارزشمندمان که در پرتو درخشش عالمان و عارفان ایرانی حاصل آمده است یک سره از دست می رود.