مسجد قدوس یکی از قدیمی‌ترین مساجد اندونزی است. این مسجد زیبا همچنین به نام مسجد مناره قدوس (Masjid Menara Kudus) و در زبان عربی به مسجد الاقصی نیز مشهور است.

مسجد قدوس در بخشی به نام قدوس (Kudus) واقع در جاوه مرکزی (Jawa Tengah) در اندونزی واقع شده است. گفته می شود ساخت این شهر و مسجد در حدود ۹۵۵ق/۱۵۴۹م. یا ۹۵۶ق/۱۵۵۰م. به دست سونان قدوس (Sunan Kudus) – یکی از اولیای ۹ گانه جاوی-  صورت پذیرفته است. این مسجد یکی از شواهد مهم تاریخی مبنی بر گسترش اسلام از طریق جاوه در جهان مالایی به شمار می ‌رود.

مسجد قدوس به دلیل معماری منحصر به فردی که نتیجه ادغام فرهنگ هندی و اسلامی است، بسیار اهمیت دارد. در طراحی این مکان عبادی، ساختمان مسجد کنار برجی قرار گرفته که بر اساس اسطوره‌ها و داستان‌های بومی، در دوران سلطنت ماجاپاهیت (Majapahit) به عنوان برجی مقدس تکریم می ‌شده است.

بنا بر روایات شفاهی و بومی، سونان قدوس می کوشید اسلام را با هوشمندی و بدون برانگیختن حساسیت‌های توده مردم در جاوه گسترش دهد. او همواره هندوها را احترام و تکریم می ‌کرد. نقل است که در روزی گاوی را برای مراسم قربانی به حیاط مسجد آورده بودند اما از آنجا که این حیوان به شدت مورد احترام هندوها است، سونان قدوس با این نوع قربانی در آن مکان برای همیشه مخالفت کرد. همچنین بنا بر باور مردم جاوه،‌ این مسجد بر بنای معبدی متعلق به هندوها ساخته شده است.

در فضای داخلی این مسجد، تخته سنگی بسیار قدیمی به خط عربی وجود دارد. گفته می ‌شود که این سنگ متعلق به بیت ‌المقدس در اورشلیم بوده و سونان قدوس آن را به این مکان منتقل کرده است.

در صحن ورودی مسجد مناره قدوس و همچنین در ورودی محوطه داخلی مسجد، نوعی دروازه به نام پادوراکسا یا کری (Paduraksa/ kori) بنا شده است که در معماری اماکن مقدس، معابد و کاخها در اندونزی طراحی شده است و از ویژگیهای معماری هندو – بودایی به شمار می ‌رود. بنا بر روایات شفاهی بومیان منطقه، این مکان در دوران پیشا اسلامی معبدی هندویی یا بودایی بوده است و وجود چنین سبک معماری‌، یادگار آن ایام است. برخی بر این باورند که پیش از بنای این مسجد، محوطه معبد کوچکتر بوده و پادوراکسای داخلی، گواه این مدعا است. در واقع سونان قدوس این دروازه داخلی را حفظ کرده اما برای ورود به محوطه وسیع ‌تر مسجد، پادوراکسای دیگری را بنا کرده است.

نکته قابل توجه دیگری که در مسجد مناره قدوس وجود دارد، نمادهای هندو-بودایی در ساختمان مسجد هستند. برای نمونه، می ‌توان به مکانی اشاره کرد که امروزه به عنوان وضوخانه از آن استفاده می ‌شود. در بنا و معماری این وضوخانه، هشت راه خروجی آب وجود دارد که امروزه به شیر آلات مدرن مجهز و هر یک از این آبراهه ‌ها با نقوش هندی طراحی شده ‌اند. بر اساس روایات بومی، گویا این هشت راه خروجی آب، نماد هشت راه حقیقت یا طریق اعتدال بودایی است.